ฟอสซิล “Burtele foot” ชี้พบญาติร่วมยุคลูซีอีกสายหนึ่ง อาจอยู่ร่วมกันเมื่อกว่า 3.4 ล้านปีก่อน

นักวิทยาศาสตร์เปิดเผยการค้นพบฟอสซิลเท้าปริศนาที่มีชื่อว่า “Burtele foot” ในเอธิโอเปีย ซึ่งมีอายุราว 3.4 ล้านปี โดยฟอสซิลนี้มีนิ้วหัวแม่เท้าที่สามารถง้างออกด้านข้างได้ ลักษณะคล้าย “นิ้วโป้งมนุษย์” ที่ใช้จับกิ่งไม้ ส่งสัญญาณว่าผู้เป็นเจ้าของมีความสามารถในการปีนป่ายอย่างมาก และน่าจะใช้ชีวิตบนต้นไม้มากกว่าการเดินบนพื้นดิน

การค้นพบครั้งนี้สร้างความสนใจอย่างกว้างขวาง เนื่องจากอยู่ในช่วงเวลาเดียวกับที่ ลูซี (Australopithecus afarensis) อาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกัน ซึ่งยาวนานหลายทศวรรษที่ผ่านมา ลูซีถูกมองว่าเป็นบรรพบุรุษสำคัญของมนุษย์ยุคหลังทั้งหมด

อย่างไรก็ตาม ทีมนักวิจัยระบุว่าโครงสร้างของ Burtele foot แตกต่างจากเท้าของลูซีอย่างชัดเจน โดยเฉพาะลักษณะนิ้วหัวแม่เท้าที่แยกออกข้าง ซึ่งเป็นคุณสมบัติของสัตว์ที่เคลื่อนที่บนต้นไม้มากกว่าสัตว์ที่เดินสองขาอย่างมั่นคงบนพื้นดินแบบลูซี

ในช่วงแรก นักวิจัยยังไม่สามารถยืนยันว่าฟอสซิลเท้านี้เป็นของสายพันธุ์ใด จนกระทั่งมีการค้นพบเพิ่มเติม ได้แก่ ขากรรไกรและฟันจำนวน 12 ซี่ ในพื้นที่เดียวกัน การวิเคราะห์อย่างละเอียดทำให้ทีมนักวิจัยระบุว่าฟอสซิลทั้งหมดเป็นของสายพันธุ์ใหม่ มีชื่อว่า Australopithecus deyiremeda และ Burtele foot ก็เป็นของสายพันธุ์นี้เช่นเดียวกัน

จอห์น โรวัน ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านวิวัฒนาการมนุษย์จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ สหราชอาณาจักร ซึ่งไม่ได้ร่วมการศึกษา กล่าวว่า ข้อสรุปของทีมวิจัยเป็น “สิ่งที่สมเหตุสมผล” และสะท้อนหลักฐานใหม่ที่ยืนยันว่ามีสายพันธุ์ที่มีความใกล้ชิดกับมนุษย์ แต่ปรับตัวแตกต่างจากลูซี อาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกันในช่วงเวลาเดียวกัน

งานวิจัยยังวิเคราะห์สภาพแวดล้อมในอดีต พบว่าสายพันธุ์ A. deyiremeda ใช้ชีวิตในพื้นที่ป่าทึบมากกว่า จึงต้องอาศัยทักษะการปีนต้นไม้ ขณะที่ลูซีน่าจะอาศัยอยู่ในพื้นที่โล่งและเดินบนพื้นดินเป็นหลัก นอกจากนี้ การตรวจสอบฟันยังพบว่า A. deyiremeda มีลักษณะฟันดึกดำบรรพ์กว่า และบริโภคใบไม้ ผลไม้ และถั่ว ทำให้ทั้งสองสายพันธุ์ไม่น่าจะแข่งขันอาหารกันโดยตรง

แอชลี แอล.เอ. ไวส์แมน นักวิจัยจาก McDonald Institute มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ กล่าวว่า การค้นพบนี้เน้นย้ำความจริงสำคัญว่า “วิวัฒนาการมนุษย์ไม่ใช่เส้นตรง” ที่สายพันธุ์หนึ่งค่อยๆ แปรเปลี่ยนเป็นอีกสายพันธุ์ แต่กลับมีลักษณะคล้าย “ต้นไม้ที่แตกกิ่งก้าน” มีกลุ่มญาติหลายสายอาศัยอยู่ร่วมกันและปรับตัวคนละแบบตามสภาพแวดล้อม

เธอเสริมว่า แม้หลักฐานใหม่จะสนับสนุนการมีอยู่ของ A. deyiremeda แต่การจัดจำแนกสายพันธุ์อย่างเด็ดขาดยังต้องการฟอสซิลที่สมบูรณ์มากกว่านี้ ขณะที่โรวันให้ความเห็นว่า ยิ่งมีการค้นพบสายพันธุ์ที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์มากขึ้น คำถามเกี่ยวกับ “บรรพบุรุษโดยตรง” ของมนุษย์ยุคปัจจุบันก็ยิ่งซับซ้อน

การค้นพบ Burtele foot จึงถูกมองว่าเป็นกุญแจสำคัญอีกชิ้นที่ช่วยเปิดภาพใหม่ของวิวัฒนาการมนุษย์ และอาจนำไปสู่การตีความประวัติศาสตร์ของสายพันธุ์มนุษย์ในมิติที่แตกต่างจากเดิมอย่างมีนัยสำคัญ

ที่มา https://www.nbcnews.com